مارکتینگ پلن(marketing plan) یا برنامه‌ی بازرایابی برای هر کسب و کاری حیاتی است. بدون یک مارکتینگ پلن خوب و دقیق تخمین هزینه‌ها و اختصاص دادن بودجه تقریباً غیرممکن می‌شود. برنامه بازاریابی یا طرح بازاریابی بسته به حوزه‌ی فعالیت و نیازهای شما تغییر می‌کند.
مارکتینگ پلن چیست؟
مارکتینگ پلن یا برنامه‌ی بازرایابی یک نقشه‌ی راه برای تنظیم، پیاده‌سازی و ردیابی استراتژی بازاریابی در طی مدت زمانی مشخص است. یک برنامه‌ی بازاریابی می‌تواند شامل استراتژی‌های متفاوتی برای تیم‌های بازاریابی مختلف شرکت باشد ولی تمام این استراتژی‌ها باید در جهت رسیدن به اهداف کلی کسب و کار باشند.
مارکتینگ پلن یا برنامه‌ی بازرایابی یک نقشه‌ی راه برای تنظیم، پیاده‌سازی و ردیابی استراتژی بازاریابی در طی مدت زمانی مشخص است.
یک نقشه‌ی بازاریابی از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است؟
یک مارکتینگ پلن به طور معمول از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
- خلاصه‌ای از اهداف بازاریابی و تبلیغات کسب و کار
- توضیحاتی در خصوص موقعیت فعلی تیم بازاریابی
- جدول زمان به پایان رسیدن هر بخش از استراتژی
- کی پی آی هایی که دنبال خواهید کرد.
- جزئیات بازار هدف کسب و کار و نیازهای مشتریان
برنامه‌ی بازاریابی بعد از حقوق کارمندان معمولاً بزرگترین بخش از بودجه را به خود اختصاص می‌دهد.
انواع برنامه بازاریابی
همان طور که پیش‌تر گفتیم، یک برنامه‌ی بازاریابی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. بعضی از انواع آن عبارتند از:
- برنامه‌ی بازاریابی سالانه یا سه‌ماهه
- برنامه‌ی بازاریابی پولی
- برنامه‌ی بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
- برنامه‌ی بازاریابی محتوا
- برنامه‌ی بازاریابی رونمایی محصول جدید
برنامه‌ی بازاریابی سالانه یا سه ماهه
این برنامه‌ها استراتژی‌های کلی و کمپین‌هایی را بررسی می‌کنند که در بازه‌ی زمانی مشخصی رخ می‌دهند
برنامه بازاریابی پولی
این برنامه به استراتژی‌های بازاریابی مرتبط با تبلیغات بومی، تبلیغات کلیکی و دیگر انواغ تبلیغاتی که برای آنها به شخص یا پلتفرمی پول پرداخت می‌شود را در بر می‌گیرد.
برنامه‌ی بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
این برنامه به کانال‌ها، تاکتیک‌ها و کمپین‌های تبلیغاتی که منحصراً در شبکه‌های اجتماعی پیاده سازی می‌شوند، اشاره می‌کند.
برنامه‌ی بازاریابی محتوا
این برنامه به استراتژی‌ها، تاکتیک‌ها و کمپین‌هایی که از محتوا برای دیده شدن استفاده می‌کنند، مربوط می‌شود.
برنامه بازاریابی رونمایی محصولات جدید
این برنامه نقشه‌ی راهی برای استراتژی‌ها و تاکتیک‌هایی است که برای رونمایی از کالایی جدید استفاده می‌کنید.
بهترین برنامه بازاریابی دیجیتال:
هیچ مدلی نمی‌تواند به عنوان بهترین مدل برای برنامه‌ریزی بازاریابی تعریف شود، زیرا به محصول، بازار، صنعت و شرایط خاص هر کسب و کار بستگی دارد. برای مثال، برای کسب و کارهایی که به دنبال ارتباط مستقیم با مشتریان هستند، استراتژی بازاریابی مستقیم می‌تواند مؤثر باشد، در حالی که برای کسب و کارهایی که به دنبال رشد در بازاریابی آنلاین هستند، استفاده از روش‌های دیجیتالی مانند تبلیغات در گوگل و شبکه‌های اجتماعی می‌تواند بهترین راه حل باشد.
بنابراین، برای پیدا کردن بهترین استراتژی بازاریابی برای کسب و کار شما، شما باید با محصول خود و بازار هدف خود آشنا شوید و به دنبال روش‌هایی بگردید که بهترین نتیجه را برای کسب و کار شما به همراه داشته باشد. همچنین، با توجه به تحولات جدید در عرصه بازاریابی، بهترین راهکارها ممکن است با گذشت زمان تغییر کند، بنابراین لازم است تا همیشه به روز باشید و با روش‌های جدید آشنا شوید.
برنامه ی بازرایابی یا مارکتینگ پلن باید چه ویژگی هایی داشته باشد:
داشتن برنامه‌ی بازاریابی برای کسب وکار های نوپا و استارت آپ ها از مهم ترین اصول و ملزومات کار است. برای این که برنامه ی بازاریابی خوب و کارآمدی داشته باشیم باید یک سری اصول را در نظر بگیریم:
- باید برنامه ریزی دقیق برای کسب و کارمان داشته باشیم
- با دقت مشتریان هدف را مشخص کنیم.
- مشحص کنیم برای این مشتریان چه خدمت و یا محصولی را ارائه می کنیم.
- محصولات خود را به درستی قیمت گذاری کنیم.
- و یک مزیت رقابتی منحصر به فرد داشته باشیم.
- سیستم پخش و یا ارائه‌ی خدمات را مشخص کرده و وجه تمایز نیز برای آن در نظر بگیریم( مثل تحویل سریع، تضمین کیفیت، ضمانت بازگشت، پشتیبانی و…)
- امکانات و ابزار موجود برای بازاریابی را مشخص کنیم
- یک کمپین تبلیغاتی مناسب را طراحی و اجرا کنیم.
- در این کمپین استراتژی های تبلیغات آنلاین و آفلاین به درستی تعیین کنیم.
- یک نقشه ی جایگزین هم برای خروج از بن بست پیش بینی کنیم
- تضمین بازگشت هزینه ها نیاز به یک برنامه ی منسجم دارد پس با دقت روی آن وقت بگذاریم.
- برنامه ی مشخص و منسجم برای وفاداری مشتری داشته باشیم.
- برای مشتریان پس از جذب به سیستم هم برنامه ریزی کنیم.
- برنامه‌ای برای بودجه بنویسیم و سعی کنیم همه‌ی رویدادهای ممکن را پیش‌بینی کنیم.
برنامه ی بازاریابی دینامیک باشد:
یک مارکتینگ پلن قرار نیست همواره ثابت باشد و همواره بند بند آن را اجرا کنیم. برنامه باید قابلیت تغییر متناسب با زمان و موقعیت را داشته باشد. در کل فرآیند بازاریابی ما نیاز به شناخت بازار و نیازهای آن دارد. بنا به این نیازها توانایی‌ها و امکانات ما سازمان دهی می شود تا بتوانیم سهم بزرگتری از بازار را به خودمان اختصاص دهیم.
با به دست آوردن بازار ، در کنار ارائه‌ی خدمات و پشتیبانی، بازار خود را حفظ و گسترش دهیم.(بنا به سیاست سازمان) در نهایت همه‌ی این امور با تکیه بر صرف کمترین هزینه‌ی ممکن و تضمین بیشترین بازگشت سرمایه انجام می‌شود.
چگونه برنامه ی بازاریابی خودمان را تنظیم کنیم؟
برنامه بازاریابی دیجیتال به چندین مرحله تقسیم می‌شود. در ادامه، به برخی از این مراحل اشاره می‌کنیم:
- تعریف هدف بازاریابی: این ابتدایی ترین گام در تدوین برنامه بازاریابی دیجیتال است. در این مرحله، باید هدف و اهداف بازاریابی را تعریف کنید. هدف بازاریابی می‌تواند افزایش فروش، افزایش شناخت برند، جذب مشتری جدید و یا حفظ مشتریان فعلی باشد.
- شناسایی مشتریان هدف: در این مرحله، باید بازار هدف و مشتریان پتانسیل خود را شناسایی کنید. این شناسایی شامل تحلیل بازار، شناسایی شیوه‌های تفکیک مشتری، شناسایی ویژگی‌های مشتریان و تحلیل رفتار مشتریان است.
- تحلیل رقبا: در این مرحله، باید رقبای خود را شناسایی کرده و تحلیل کنید. باید بدانید که رقبا چگونه بازاریابی می‌کنند و چه مزیت‌هایی دارند که شما می‌توانید از آنها الهام بگیرید.
- استراتژی بازاریابی: در این مرحله، باید استراتژی بازاریابی را تدوین کنید. شامل انتخاب کانال بازاریابی، تبلیغات، محتوا و روش‌های ارتباط با مشتریان می‌شود. در این مرحله باید نیز بودجه بازاریابی را تعیین کنید.
- اجرای برنامه بازاریابی: در این مرحله، باید برنامه بازاریابی را اجرا کنید. این شامل ایجاد محتوا، تنظیم تبلیغات، ارسال ایمیل‌ها و برگزاری رویدادهای آنلاین است.
- تحلیل و بهبود: در این قسمت نیاز داریم مانند تمام فعالیت های دیجیتال روند عملکرد را بررسی و بهینه سازی های لازم را انجام دهیم.
در برنامه ی بازاریابی چه kpi هایی در نظر بگیریم؟
KPI یا شاخص‌های عملکرد کلیدی، معیارهای اندازه‌گیری عملکرد برنامه بازاریابی دیجیتال هستند. با استفاده از KPIهای مناسب، می‌توانید عملکرد برنامه بازاریابی خود را اندازه‌گیری و بهبود بخشید. برخی از KPI هایی که در برنامه بازاریابی دیجیتال باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- تعداد بازدیدکنندگان و نرخ بازدید: بررسی تعداد بازدیدکنندگان و نرخ بازدید سایت و صفحات مختلف، میزان جذب مخاطب را نشان می‌دهد.
- نرخ تبدیل: نرخ تبدیل به تعداد کاربرانی اشاره دارد که در نتیجه اجرای برنامه بازاریابی دیجیتال، عمل خرید یا ارتباط با شما را آغاز کرده‌اند.
- نرخ بازگشت کاربران: نرخ بازگشت مشتریان به تعداد مشتریانی اشاره دارد که اولین بار با شما در ارتباط بودند و بعد از آن به صفحه خود بازگشتند.
- میزان تبلیغاتی: میزان تبلیغاتی که در برنامه بازاریابی دیجیتال استفاده شده است، به شما اطلاع می‌دهد که هزینه‌ی هر تبلیغ در کجا استفاده شده است و به تبلیغات هزینه‌برده شده بیشتری اختصاص داده می‌شود یا خیر.
- ارزش متوسط تراکنش: ارزش متوسط تراکنش به هزینه میانگینی اشاره دارد که هر مشتری برای خرید از شما هزینه می‌کند. این می‌تواند به شما کمک کند تا مشتریانی را که ارزش بیشتری دارند، شناسایی کنید و روش‌های بازاریابی خود را برای جذب این گروه بکار ببرید.
چطور شانس موفقیت برنامه ی بازرایابی دیجیتال خود را افزایش دهیم:
برای افزایش شانس موفقیت برنامه بازاریابی دیجیتال خود، می‌توانید روی موارد زیر تمرکز کنید:
۱. تعیین هدف‌های دقیق و مشخص: برای رسیدن به هر هدفی، باید آن را به صورت دقیق و مشخص تعریف کنید. این امر به شما کمک می‌کند تا برنامه‌ی بازاریابی خود را برای رسیدن به هدف‌های موردنظر بهینه کنید.
۲. شناخت مشتریان هدف: برای تبلیغات موثر، باید بازار هدف خود را به درستی شناخته و مشخص کنید. برای این کار، می‌توانید از روش‌های مختلفی از جمله تحقیقات بازار و استفاده از داده‌های مشتریان استفاده کنید.
۳. استفاده از کانال‌های مناسب: با توجه به مشتریان هدف و نوع کسب و کار خود، باید به دنبال کانال‌های مناسبی برای ارسال تبلیغات و بازاریابی باشید. می‌توانید از کانال‌های مختلفی از جمله تبلیغات گوگل، شبکه‌های اجتماعی و ایمیل مارکتینگ استفاده کنید.
۴. ارائه محتوای جذاب و مفید: برای جذب مشتریان، باید محتوایی جذاب و مفید ارائه دهید. محتوایی که ارزش افزوده برای مشتریان داشته باشد و آنها را به اقدام عملی و خرید ترغیب کند.
۵. اندازه‌گیری و بهینه‌سازی: برای افزایش موفقیت در بازاریابی دیجیتال، باید از روش‌های اندازه‌گیری و بهینه‌سازی استفاده کنید. این امر به شما کمک می‌کند تا بهترین نتیجه را از هزینه‌های بازاریابی خود بگیرید و برنامه‌ی خود را به پیش برید.
در برنامه بازاریابی نقش هر یک از افراد تیم چگونه است؟
تیم بازاریابی دیجیتال از چندین عضو تشکیل می‌شود که هرکدام نقش وظیفه‌ی خود را در فرآیند بازاریابی دارند. در ادامه، نقش هریک از افراد تیم بازاریابی دیجیتال را بررسی می‌کنیم:
۱. مدیر بازاریابی دیجیتال: مدیر بازاریابی دیجیتال مسئولیت برنامه‌ریزی و برنامه‌نویسی استراتژی بازاریابی دیجیتال را دارد. او با بررسی بازار و رقبا، هدف‌های بازاریابی را تعیین کرده و تیم را به سوی رسیدن به آنها هدایت می‌کند.
۲. تحلیلگر داده‌های بازاریابی: تحلیلگر داده‌های بازاریابی مسئول جمع‌آوری و تحلیل داده‌های بازاریابی است. او برای ارزیابی اثربخشی استراتژی‌های بازاریابی، از روش‌های مختلف تحلیل داده‌ها استفاده می‌کند.
۳. کارشناس بازاریابی محتوا: کارشناس بازاریابی محتوا مسئول تولید و ارائه محتوای بازاریابی است. او با توجه به نیاز مشتریان، محتوایی را طراحی و تولید می‌کند که به شکلی جذاب و قابل ارائه برای مخاطبان باشد.
۴. کارشناس بازاریابی دیجیتال: کارشناس بازاریابی دیجیتال مسئول اجرای استراتژی‌های بازاریابی است. او با استفاده از کانال‌های مختلف بازاریابی دیجیتال مانند تبلیغات گوگل، شبکه‌های اجتماعی و ایمیل مارکتینگ، تبلیغات و بازاریابی را برای جذب مشتریان اجرا می‌کند.
۵. کارشناس SEO و PPC: کارشناس SEO و PPC مسئول بهینه سازی عملکرد کمپین ها می باشد.
برای تقسیم بودجه در برنامه بازاریابی دیجیتال چکار کنیم؟
تقسیم بندی بودجه در برنامه بازاریابی دیجیتال بسیار مهم است و باید با توجه به هدف‌های تجاری و بازاریابی، استراتژی‌های بازاریابی، و همچنین مخاطبین هدف انجام شود. در ادامه، چند مرحله برای تقسیم بندی بودجه در برنامه بازاریابی دیجیتال معرفی می‌کنیم:
۱. تعیین هدف‌های بازاریابی: اولین مرحله در تقسیم بندی بودجه در برنامه بازاریابی دیجیتال، تعیین هدف‌های بازاریابی است. این هدف‌ها می‌توانند شامل افزایش فروش، افزایش ترافیک وب سایت، افزایش تعاملات مشتریان با برند و… باشند.
۲. ارزیابی کانال‌های بازاریابی: پس از تعیین هدف‌های بازاریابی، کانال‌های بازاریابی مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. این شامل تبلیغات گوگل، شبکه‌های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ، وب سایت و… است. در این مرحله، هزینه‌های مربوط به هر کانال ارزیابی شده و اولویت های کانال ها برای ارتباط با مخاطبین هدف، تعیین می شود.
۳. تعیین بودجه برای هر کانال بازاریابی: پس از ارزیابی کانال‌های بازاریابی، بودجه باید بین آنها تقسیم شود. در این مرحله، باید بودجه‌های مختلف از جمله تبلیغات، تولید محتوا، طراحی وب سایت، تحلیل داده‌ها و… مورد بررسی قرار گیرد و میزان بودجه اختصاص داده شده برای هر کدام از آنها تعیین شود.
۴. برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی بازاریابی: پس از تقسیم بودجه نوبت برنامه ریزی و شروع اجرا برنامه می رسد.
چند نمونه برنامه بازاریابی موفق دیجیتال:
در هر برنامه تمرکز روی یک موضوع خاص بوده است.
- برنامه‌ریزی بازاریابی شرکت Airbnb: Airbnb یکی از برنامه‌ریزی‌های بازاریابی موفق در عرصه کسب و کارهای اینترنتی است. این شرکت با استفاده از روش تجربه مشتری موفقیت چشمگیری در زمینه رزرو خانه و آپارتمان‌های مبتنی بر اشتراکی کسب کرده است. برای رشد سریع خود، Airbnb از روش بازاریابی رویارویی با رقبای مشهور خود، از جمله هتل‌های بزرگ و وب‌سایت‌های رزرو مسافرت استفاده کرد.
- برنامه‌ریزی بازاریابی شرکت Coca-Cola: Coca-Cola یکی از برنامه‌ریزی‌های بازاریابی موفق تاریخ است. این شرکت با استفاده از تبلیغات جذاب و تمرکز بر تجربه مصرف کنندگان، توانسته است به یکی از برندهای معروف و محبوب در جهان تبدیل شود. Coca-Cola با تبلیغات خلاقانه، محصولات خود را به مصرف کنندگان جذاب می‌کند و همچنین از تبلیغات دیجیتال، ویدیویی و تحرکی استفاده کرده است.
- برنامه‌ریزی بازاریابی شرکت Apple: شرکت Apple یکی از برنامه‌ریزی‌های بازاریابی موفق در عرصه فناوری است. این شرکت با تمرکز بر طراحی محصولات زیبا، تجربه کاربری عالی و تبلیغات شیک و جذاب، توانسته است به یکی از بزرگترین شرکت‌های فناوری در جهان تبدیل شود. Apple از تبلیغات دیجیتال، ویدیویی و تحرکی برای تبلیغات محصولات خود استفاده کرده است.
چند نمونه برنامه بازاریابی موفق در ایران:
در ایران نیز برنامه‌ریزی‌های بازاریابی موفقی صورت گرفته است. به عنوان چند مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برنامه‌ریزی بازاریابی شرکت ایران‌خودرو: ایران‌خودرو با تولید و عرضه خودروهای با کیفیت و قیمت مناسب، موفقیت چشمگیری را کسب کرده است. این شرکت با توجه به شناخت بهتر از مشتریان و با استفاده از روش تبلیغات دیجیتال، به جای تبلیغات سنتی، توانسته است محصولات خود را به مشتریان خود نزدیک تر کند و به فروش بیشتری دست یابد.
- برنامه‌ریزی بازاریابی شرکت دیجی‌کالا: شرکت دیجی‌کالا یکی از پیشگامان تجارت الکترونیک در ایران است. این شرکت با استفاده از روش‌های تبلیغاتی مختلف، از جمله تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات ایمیلی، بنر تبلیغاتی و… توانسته است محصولات خود را به مشتریان خود معرفی کند و به یکی از برترین شرکت‌های تجارت الکترونیک در ایران تبدیل شود.
- برنامه‌ریزی بازاریابی شرکت سامان: شرکت سامان، یکی از پیشگامان صنعت بیمه در ایران است. این شرکت با استفاده از تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، ایمیل‌های تبلیغاتی و تبلیغات در صفحات مجلات و روزنامه‌های مختلف، توانسته است خدمات خود را به مشتریان خود معرفی کند و به یکی از برترین شرکت‌های بیمه در ایران تبدیل شود.
اگر در این مورد نیاز به مشاوره هم فکری و کمک ما دارید با ما تماس بگیرید.